Rond 2016 ontstond er nogal wat ophef in de kunstgras sector. De Amerikaanse media berichtten over vermoedens dat kunstgras kankerverwekkend zou zijn. Inmiddels is daar veel onderzoek naar gedaan en kunnen we stellen dat dit zeker niet het geval is. Hieronder willen we wel graag wat duidelijkheid verschaffen over hoe die vermoedens precies zijn ontstaan, en of er echt geen gezondheidsrisico’s verbonden zijn aan het spelen op kunstgras.
De discussie omtrent de potentiele kankerverwekkende stoffen in kunstgras begon in de Verenigde Staten. De vrouwenvoetbalcoach Amy Griffin merkte op dat er opvallend veel gevallen van kanker waren bij jonge, gezonde speelsters. In een poging de oorzaak te achterhalen, verzamelde ze jarenlang statistische gegevens. Daaruit bleek dat de overgrote meerderheid van de spelers bij wie kanker geconstateerd was, keepers waren. Met andere woorden, de spelers die relatief gezien het vaakst in contact komen met de ondergrond. De link met kunstgras werd al snel gelegd.
Ook in andere landen kwam meer aandacht voor het onderwerp. De Britse keeper Lewis Maguire was pas 18 jaar oud toen hij begon met een drie maanden durende trainingsstage bij Leeds United, waar men gebruik maakte van kunstgras. Na een aantal weken werd bij Lewis, die kerngezond leek toen hij aan de trainingsstage begon, de ziekte van Hodgkin vastgesteld. Zijn vader, Nigel Maguire, was ervan overtuigd dat de ziekte van zijn zoon werd veroorzaakt door het feit dat hij veelvuldig in aanraking was gekomen met het rubbergranulaat dat aan het kunstgrasveld was toegevoegd. Als professional in de gezondheidszorg drong hij aan op meer onderzoek op de schadelijke gevolgen van het spelen op kunstgras.
In Nederland laaide de discussie in het najaar van 2016 op, na een uitzending van het tv-programma Zembla. In de uitzending, getiteld ‘Gevaarlijk Spel’, waarschuwden experts voor de risico’s dat kunstgras kankerverwekkend zou zijn als het bestrooid was met rubbergranulaat.
De onderzoeken waar mensen zoals Nigel Maguire op aandrongen, die kwamen er. In februari 2016 werd bekend gemaakt dat er 2 miljoen dollar ter beschikking werd gesteld voor een grootschalig Amerikaans onderzoek naar de gezondheidseffecten van het spelen op kunstgras. Een team van vijftig wetenschappers werkte hieraan mee – zij maakten tevens gebruik van Amy Griffins lijst van voetballers met kanker. Uit het onderzoek, waarvan de resultaten in januari 2017 gepubliceerd werden, bleek niet dat voetballers in Washington een groter risico hadden op kanker vergeleken met de rest van de bevolking. Ook konden ze niet aantonen dat het spelen op kunstgrasvelden significante gezondheidsrisico’s met zich mee bracht. In 2018 publiceerden twee onafhankelijke kankerspecialisten uit de VS hun eigen onderzoeksresultaten. Zij concludeerden dat er geen verband is tussen lymfklierkanker en het sporten op kunstgrasvelden met rubbergranulaat. Ook andere instanties, waaronder het Nederlandse RIVM, deden onderzoek maar konden eveneens geen verband aantonen.
Veel berichten over de mogelijke gezondheidsrisico’s van kunstgras zijn grotendeels verkeerd geïnterpreteerd door de media. Om te beginnen was het nooit het kunstgras dat kankerverwekkend zou zijn, maar het rubbergranulaat (gemaakt van gerecyclede autobanden) waarmee voetbalvelden vaak worden ingestrooid. Het rubber zorgt ervoor dat de bal beter stuitert en dat spelers minder snel schaafwonden overhouden aan slidings. Omdat er vooralsnog geen concreet bewijs is voor eventuele schadelijke gevolgen van het spelen op kunstgras met rubbergranulaat, mag het nog steeds gewoon gebruikt worden. Goed om te weten is dat dit rubbergranulaat in de praktijk uitsluitend wordt toegepast bij kunstgras dat voor officiële voetbalvelden wordt gebruikt. Het kunstgras dat onder andere in particuliere tuinen wordt toegepast, bevat nooit rubbergranulaat. Kortom: als jij kunstgras voor thuis wilt aanleggen, hoef je geen zorgen te maken over potentiele gezondheidsrisico’s. Ons kunstgras is helemaal veilig!
